چهل توشه

۱. گام اول

اولین و مهم ترین قدم خودسازی این است که انسان به خود و به اخلاق و رفتار خود با انتقادی نگاه کند ؛ عیوب خود را با روشنی و دقت ببینید و سعی در بر طرف کردن آنها باشد . این از عهده خود ما بر می آید و این تکلیفی بر دوش ماست

خطبه های نماز عید فطر ۲۵ / ۹ / ۱۳۸۰

۲- بین خود و خدا

یکی از ویژگی های بسیار مهم است تا برای خودسازی به آن توجه کنیم و شاید جنبه ی تقدمی هم داشته باشد اخلاص است

اخلاص عبارت است از کار را خالص انجام دادن و این که کاری را مغشوش انجام ندهیم خالص بودن عبادت و خالص بودن عمل این است که کار های خوب خودشان را بر زبان بیاورید و بگویید کانه توجه ندارد که نباید کار نیک را به زبان آورد و گفت که ما می خواهیم این کار را بکنیم یا ما این کارها را می کنیم . البته برخی جاها استثناست.

در جاهایی بعضی از کار ها باید در علن انجام گیرد در روایات در باب صدقه آمده است که صدقه سر این ثواب دارد و صدقه علانیه این ثواب را. یا مثلا عبادات گروهی جلوی چشم مردم انجام می گیرد و باید انجام گیرد و این از شعائر الهی است؛ اما بسیاری از عبادات یا اغلب عبادات آن روابطی که بین خود انسان و خداست ذکر توجه دعا نافله شب زنده داری سحر خیزی احسان و کار های نیک باید خود انسان و خدا بماند

روز اول ماه مبارک رمضان ۱۳۷۱/۱۲/۴

۳- طبیب خود باشیم

طبیب خود باشید بهترین کسی که می تواند بیماری ما را تشخیص بدهد خودمان هستیم. بیاورید روی کاغذ بنویسید حسد ؛ بنویسید بخل ؛ بنویسید بدخواهی برای دیگران وقتی کسی به خیری می رسد ما ناراحت می شویم

بنویسید تنبلی در کار ؛ بنویسید روح بدبینی به نیکان و صالحان ؛ بنویسید بی اعتنایی به وظایف ؛ بنویسید علاقه به خود شدیدا به خودمان علاقه داریم ؛ ماه رمضان فرصتی است که یکی یکی این بیماری ها را تا آن جایی که بشود برطرف کنیم

روز اول ماه مبارک رمضان ۱۳۷۱/۱۲/۴

۴- پولادین خواهید شد اگر .....

در درجه اول جوان دانشجو و دانش آموز باید خودسازی کند . خودتان را با تربیت دینی بسازید امور تربیتی خوب است معلم تربیتی خوب است . گوینده تربیتی خوب است . اما آن کسی که از درون خود موعظه کننده و تربیت کننده ای نداشته باشد این تربیت ها به کارش نمیاید . خودتان را بسازید با نفس مبارزه کنید اجرای حکم الهی را در محدوده شخص خودتان بزرگ بشمارید و به نماز و به توکل اهمیت بدهید این شما را پولادین خواهد کرد.

دیدار گروهی از دانشجویان و دانشو آموزان ۱۳۷۰/۸/۱۵

۵- خاک ریزتان را محکم کنید

مراقب باشید مواظب باشید و خاک ریزتان را محکم کنید تا دشمن نتواند در سنگر های شما نفوذ کند با این روحیه ایمانی و استوار است که می توان شاخ استعمار را بشکنید و اسلحه را از دشمن بگیرید تا ملتتلن بتواند نفسی بکشد تا بتواند کشور را بسازد تا بتوانید مشکلات و گره هایی را که میراث سال ها دوران استعمار و سلطه اجانب است از بین ببرید.

در اجتماع مردم مشهد و زائرین امام رضا(ع) در روز عید فطر ۱۳۷۱/۰۱/۱۵

۶-شکستن آن بت

ما باید سعی کنیم که روح بندگی را در خودمان زنده نماییم بندگی یعنی تسلیم در مقابل خدا یعنی شکستن آن بتی که درون ماست آن بت درونی ما - یعنی من - در خیلی جاها خودش را نشان می دهد وقتی که منفعتت به خطر بیفتد کسی حرفت را قبول نکند چیزی مطابق میل تو ولو خلاف شرع ظاهر بشود یا سر دو راهی قرار بگیری یک طرف منافع شخصی یک طرف وظیفه و تکلیف در چنین تنگناها و بزن گاه هایی آن من درونی انسان سر بلند می کند و خودش را نشان می دهد.

اگر ما بتوانیم این من درونی این هوای نفس این فرعون باطنی این شیطانی را که درون ماست مهار کنیم یا اقلا قدری مهار کنیم همه ی امور اصلاح خواهد شد قبل از هر چیز خود ما آدم خواهیم شد و فلاح خواهیم رسید ماه رمضان مقدمه ی این است روزه نماز با توجه انفاقات حتی جهاد فی سبیل الله برای رسیدن به چنین دنیایی است که مردم بنده ی خدا باشند.

دیدار با اقشار مختلف مردم در آخرین روز ماه رمضان

۷-حتی بند کفش

چیزی را که خداوند می دهد قبلا باید از خدا بخواهیم ؛ چرا بخواهیم ؟

یکی از علل این که گفته اند حاجات کوچک را هم از خدا بخواهید این است که به حوائج و عجز و حقارت و تهی دستی خودمان توجه پیدا کنیم تا ببینیم که چقدر تهی دستیم . اگر خدای متعال کمک نکند امکان ندهد نیرو ندهد فکر ندهد ابتکار ندهد و وسایل را جور نیاورد همان بند کفش هم به دست ما نخواهد رسید اگر شما به قصد خریدن بند کفش از خانه بیرون آمدید در راه جیبتان را زدند یا پولتان گم شد و یا مغازه ی مورد نظر بسته بود یا در بین راه حادثه ی مهمی پیش آمد که مجبور شدید برگردید بند کفش گیرتان نیامده است . بنابراین هرچیز را از خدا بخواهید حتی بند کفش را ؛ حتی کوچکترین اشیا را و حتی قوت روزانه ی خود را بگذارید این من دروغین عظمت یافته در سینه ما که می گوییم »من« و خیال می کنیم مجمع نیرو ها ما هستیم بشکنید این »من« انسان ها را بی چاره می کند.

خطبه های نماز جمعه ی تهران ۱۳۷۳/۱۱/۲۸

۸-موانع درونی

راه برای ما روشن است موانع هم برای ملت ایران روشن است باید این موانع را بردارید هم موانع درونی هم موانع بیرونیرا.با دعا با توجه با تربیت و تهذیب نفس با تقویت اخلاق با عبادت و با توسل از پیش پا بردارید اگر دل ما سالم نباشد نمی توانیم دنیای سالمی درست کنیم . اگر در درون خودمان معیوب باشیم نمی توانیم عیب جامعه و جهان را بر طرف کنیم ملت ایران بار سنگینی بر دوش دارد و باید آن را به منزل برساند.

باید دنیایی بسازد که هم برای خودش شیرین باشد و هم برای جوامع دیگر.

شما می توانید چنین کاری بکنید اما شرطش این است که هر یک از ما در صدد تهذیب نفس خودمان باشیم نماز با توجه انس با قرآن دعا و توسل تضرع روزه ی ماه رمضان و عبادت نیمه شب مخصوصا برای جوانان که تاثیر پذیری شان زیاد است می تواند مهذب نفس باشد.

روز عید فطر در اجتماع مردم مشهد و زائران امام رضا (ع) ۱۵ / ۱ / ۱۳۷۱

۹- یک ساعت مال خودتان

دعا کنید نافله بخوانید توجه پیدا کنید متذکر باشید در شبانه روز یک ساعت را برای خودتان و خدای خدتان قرار بدهید . از کار ها و اشتغالات گوناگون خودتان را بیرون بکشید با خدا و با اولیای خدا و با ولی عصر عجل الله تعالی فرجه و اروحنا فداه؛ مانوس بشوید با قرآن مانوس باشید و در آن تدبیر کنید

دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام ۱۳۷۰/۵/۲۳

۱۰ -مسجد پایگاه

با امام جماعت مسجد با عبادت کنندگان مسجد و با مومنینی که در مسجدند برادرانه صمیمی باشید و آن را حفظ و بیشتر کنید ؛ اول وقت نماز را به جماعت پشت سر پیش نماز هر مسجدی که که در آن هستید بخوانید در مراسم دینی مسجد و تبلیغات آن شرکت کنید در مراسم دعا و قرآن و مراسم مذهبی شرکت کنید؛ برای مسجد جاذبه درست کنید

دیدار فرماندهان بسیج سراسر کشور ۱۳۷۱/۸/۲۷

۱۱- مثل آیینه

من بارها گفته ام باز هم می گویم ما تلاوت برجسته قرآن را در این کشور دنبال می کنیم. برای این که انس با قرآن و تلاوت قرآن در بین مردم عمومیت پیدا کند . عزیزان من ؛ باید با قرآن انس پیدا کنید زبان ما زبان قرآن نیست می توانیم به ترجنه قرآن مراجعه کنیم اما عمق یابی مضامین قرآنی فقط با مراجعه به ترجمه نمی شود؛ کما این که با خواندن متن قرآن هم برای کسانی که می فهمند همیشه به دست نمی آید . با تدبیر به دست می آید با عمق یابی به دست می آید با قرآن باید مثل آیینه مواجه شد ؛ پاکیزه براق و بی زنگار؛ تا قران در دل ما منعکس شود قرآن باید در جان ما انعکاس پیدا کند.

دیدار قاریان قرآن کریم ۱۳۸۴/۰۷/۱۴

۱۲ - هر روز هر روز

قرآن خواندن هروز را فراموش نکنید هر روز حتما قرآن بخوانید هر مقداری می توانید آن هایی که ترجمه ی قرآن را می فهمید با تدبیر به ترجمه نگاه کنند. آن هایی که ترجمه ی قرآن را نمی فهمند یک قرآن مترجم خوب - که الحمد الله زیاد هم داریم - کنار دستشان بگذارند و به ترجمه آن نگاه کنند. ممکن است ده دقیقه صرف وقت کنید و یک صفحه یا دو صفحه بخوانید اما هر روز بخوانید این را یک سیره ی قطعی برای خودتان قرار دهید. علامت بگذارید ؛فردا از دنباله اش بخوانید.

دیدار اعضای دولت ۱۳۸۴/۶/۸

۱۳-بگذارید در ذهنتان حک شود

تلاوت قرآن یک فضیلت بزرگ و یک ثواب است اما این تلاوت وسیله ای برای رسیدن به معرفت است

این قرآن یک اقیانوس عظیم است هرچند بیشتر جلو بروید تشنه تر می شوید و علاقه مند تر می شوید و دل شما روشن تر می شود در قرآن باید تدبر کرد من باز هم از شما جوانان خواهش می کنم که با معانی قرآن انس پیدا کنید و ترجمه قرآن را بفهمید. من بارها این را از جوانان خواسته ام و بسیاری هم اقدام کرده اند. قرآن را که هروز تلاوت می کنید هرچند تلاوت کرده اید ترجمه آن را هم نگاه کنید بگذارید این مفاهیم در ذهن جوان شما حک شود در آن صورت فرصت تدبر پیدا خواهید کرد.

مراسم اختتامیه ی مسابقات حفظ و قرائت قرآن کریم ۱۳۷۹/۸/۹

۱۴-هنوز فاصله داریم

قرآن کتاب نور ؛ کتاب معرفت ؛ کتاب نجات کتاب سلامت کتاب رشد و تعالی و کتاب قرب به خداست . ما این خصوصیات را چه وقت از قرآن به دست می آوریم برادران عزیز؟ همین که قرآن را در جیبمان بگذاریم کافی است ؟ این که در هنگام سفر از زیر قرآن رد شویم کافی است ؟ این که ما در جلسه تلاوت قرآن شرکت کنیم کافی است ؟ این که حتی قرآن را با صدای خوش تلاوت کنیم یا تلاوت خوش را بشنویم و از آن لذت ببریم کافی است ؟

نه ؛ چیز دیگری لازم دارد آن چیست ؟ آن تدبر در قرآن است باید در قرآن تدبر کرد خود قرآن در موارد متعدد از ما می خواهد که تدبر کنیم . عزیزان من ! اگر ما یاد بگیریم که با قرآن به صورت تدبر انس پیدا کنیم همه ی خصوصیاتی که گفتیم حاصل خواهد شد ما هنوز خیلی فاصله داریم پس باید پیش برویم.

مراسم اختتامیه مسابقات قرائت قرآن ۱۳۷۳/۱۰/۱۴

۱۵ - حضور قرآن در ذهن

شما جوانان و نوجوانان که قرآن را فرا میگیرد این را بدانید که یک ذخیره ی مادام العمر برای اندیشیدن و فکر کردن را برای خودتان فراهم می کنید این چیز بسیار با ارزشی است . ممکن است در سنین نوجوانی معانی و معارف عمیقی را از ایات قران ا و نتوانید استنباط نکنید و نتوانید درست بفهمید اما به موازات بالا رفتن سطح معلومات و پیش رفت علمی از آیات قرآن که در حافظه و ذهن شما قرار دارد بیشتر استفاده می کنید. حضور قرآن در ذهن انسان نعمت بسیار بزرگی است.

فرق است بین کسی که برای مطلبی ، بارها آیات قرآن را جست و جو می کند تا ببیند در این باره آیه ای وجود دارد یا نه . با آن کسی که آیات قرآن در ذهن و دل جلو چشم اوست و نگاه می کند و آن چه را که در بخشی از معارف اسلامی به آن نیاز دارد آز قرآن استباط و استخراج می کند و روی آن فکر و تامل می کند و از آن استفاده می برد . انس با قرآن در دوران کودکی و نوجوانی تا دوران جوانی یک نعمت بسیار بزرگ است .

دیوار جمعی از حافظان و قاریان قران نونهال و نوجوان کشور ۱۳۸۰/۶/۲۸

۱۶ - بدترین درد

برادران غفلت نکنیم بزرگترین عذاب خدا بر یک ملت این است که آن ملت غافل بشوند. بدترین درد برای یک جامعه غفلت آن جامعه است .

از خدا غافل نشویم در دل و جان ما و در یکایک تصمیم گیری ها و حرکات ما ،کار اداری کار سیاسی کار نظامی کار مدیریت وقت خرج کردن وقت اعتبار تخصیص دادن وقت قانون گذراندن وقت قضاوت کردن در تمام مراحل باید خدا به یاد ما باشد. ما باید برای خدا کار کنیم ، این طوری این جامعه پیش خواهد رفت.

در دیدار اعضای دولت ۱۳۸۴/۶/۸

۱۷-پایان جوشش انقلابی

وقتی نماز جماعت می خوانید نماز شما باید همراه با توجه به پروردگار و خشوع در مقابل او باشد. وقتی اعتکاف می کنید وقتی روزه می گیرید وقتی اجتماعات مذهبی تشکیل میدهید باید همراه با توجه به خدای متعال و همراه اخلاص باشد . کلید موفقیت این هاست.

اگر این نباشد همان چیزی بر سر انسان خواهد امد که دیدید بر سر عده ای آمد. عده ای در اول انقلاب خیلی تند و داغ و پرشور بوده اند ؛ اما متاسفانه فکر دینی آن ها عمق نداشت با اولین باد سردی که از اطراف تبلیغات دشمنان آمد برگ و بار انقلابیشان ریخت و جوشش انقلابیشان تمام شد .

بعضی ها صدو هشتاد درجه این طرف غلتیدند {.....} این بخاطر نداشتن عمق است . به این دلیل است که ریشه اعتقادی و فکری وجود ندارد

دیدار دانشجویان و استادان دانشگاه های استان

کرمان ۱۳۸۴/۲/۱۹

۱۸ - همه می توانند

همه مردم به خصوص جوانان عزیز این ارتباطی را که به برکتاین روز های مبارک و شب های نورانی با خدای متعال ویدا کرده اند،نگذارید قطع شود . این رابطه ی با خدا را حفظ کنید. وسیله ی حفظ این رابطه هم در اختیار همه هست . اگر همین نماز پنج گانه با توجه با حضور قلب و با این توجه به این که در مقابل خدا ایستاده ایم خوانده شود بهترین رابطه است و روز به روز دل شما را نورانی تر خواهد کرد . آن جوان هایی که شب های قدر در مساجد ،حسینیه ها و حرم های مطهر گرد هم آمدند گریه کردند ، دعا خواندند قرآن سر گرفتند احیا گرفتند و دل هایشان را با نور محبت الهی نورانی کردند ، این رابطه را حفظ کنند که از آن بهره مند خواهند شد. ان شاالله در طول زمان در سال های دیگر روز به روز این رابطه بیشتر خواهد شد. انسان از این راه هست که به کمال مطلوب غایت خلقت خود دست خواهد یافت. موفقیت در همه ی میدان های زندگی هم به همین واسته است.

خطبه های نماز عید فطر ۱۳۸۵/۸/۲

19 - بالاترین خطر

اگر بخواهیم استغفار - این نعمت الهی را به دست بیاوریم دو خصلت را باید از خودمان دور کنیم ، یکی غفلت و دیگری غرور .غلفت یعنی انسان بکلی متوجه و متنبه نباشد که گناهی از او سر می زند مثل بعضی از مردم {...} بعضی از این افراد غافل ، اصلا به ثواب و عقاب عقیده ای ندارند . بعضی به ثواب و عقاب هم عقیده دارند، اما غرق در غفلتند و اصلا ملتفت نیستند که چه کار می کنند . اگر این را در زندگی روزمره ی خودمان ریز کنیم خواهیم دید که بعضی از حالات زندگی ما شبیه حالات غافلان است.غفلت دشمنی بسیار عجیب و خطر بزرگی است . شاید واقعا برای انسان هیچ خطری بالاتر و هیچ دشمنی بزرگ تر از غفلت نباشد{....} در اصطلاحات قرآنی آن چیری که نقطه ی متقابل این غفلت است تقواست. تقوا یعنی به هوش بودن و دائم مراقب خود بودن

خطبه های نماز جمعه ی تهران 1375/10/28

20 - بازگشت به خدا

لازم نیست که اگر انسان می خواهد احساس گناه بکند حتما بایستی سال های متمادی غرق در گناه شده باشد. نخیر ؛ یک گناه هم یک گناه است. نباید گناه را کوچک دانست ، در روایات باب استحقار الذنوب داریم که حقیر شرمندن گناهان را مذمت کرده اند . علت این است که خدای متعال می فرماید می آمرزیم ، این است که بازگشت به خدا خیلی مهم است نه این که گناه کم و کوچک استگناه عمل بسیار خطرناکی است ، منتها بازگشت و توجه به خدا و ذکر او این قدر اهمیت دارد که اگر کسی این را صادقانه و درست و حقیقی انجام دهد آن وقت آن بیماری صعب العلاج از بین می رود.

خطبه های نماز جمعه ی تهران 1375/10/28

21- از خدا بخواهید

همه جوره حاجت را می شود از خدا خواست حتی حاجت های کوچک اما این در خواست خود را به این حاجات کوچک منحصر نکنید حاجات بزرگتری هم هست آن ها را از یاد نبرید .بزرگترین آنها مغفرت الهی است.از خدا بخواهید که آثار به جا مانده یاز تخلف و گناه را از دل و جان ما بر طرف فرمائید ؛ از خدا بخواهید که راه توبه را برای شما هموار کند. حاجت بزرگ دیگر محبت الهی است . مقام و حب الهی را از خدای متعال طلب کنید . حاجت بزرگ دیگراصلاح امور امت اسلامی است از خدا بخواهید خدای متعال امور همه مسلمان ها نه فقظ ملت ایران را و همه کشور های اسلامی را اصلاح کند بلکه از خدای متعال هدایت بشریت را به راه راست بخوانید این دعا ها اقبال استجابت زیادی دارد و همین دعاها اثر می کند و ما را در رسیدن به این گونه مطلوب های بزرگ کمک کند

خطبه های نماز عید سعید فطر 2/8/1385

22- برکت های چند سویه

دعا انسان را به خدا نزدیک می کند معارف را در دل انسان ماندگار و موثر می کند ایمان را قوی می کند ، علاوه بر این که مضمون دعا - که خواستن از خداست - ان شا الله مستجاب می شود و خواسته ی انسان بر آورده می گردد :یعنی دعا از چند سو دارای برکات بزرگ است . لذاست که در قران کریم بار ها در باب دعا و دعایی که بندگان صالح خدا کرده اند سخن گفته شده است همه این ها برای آن است که به ما درس داده شود.

خطبه های نماز جمعه تهران 1377/10/4

23-اگر اهل دعا باشیم

زمان را قدر بدانید حاجات بزرگ را حاجات امت اسلامی را حاجات کشور اسلامی را حاجات شخصی خودتان را مورد توجه قرار دهید و آنها را متضرعانه و مجدانه از خدای متعال بخواهید و هر کس تعهد کند این دعایی که می کند هر آن چه کا از عمل کرد او احتیاج دارد پای آن بایستد و بگوید من حاضرم در راه خدا تلاش کنم {...} فرصت دعا را مغتنم بشمارید . خدای متعال این دعا هارا مستجاب خواهد کرد و خواسته ها بر آورده خواهد شد. جامعه ی ما اگر جامعه ی تقوا و دعا و معنویت باشد بسیاری از مشکلات مادی او هم قطعا بر طرف خواهد شد

خطبه های نماز جمعه تهران 1377/10/04

24 - علامت بد

نمى‌دانم روایت از معصوم علیه‌السّلام است یا عبارتى از غیر معصوم؛ هرچه هست، عبارت حکمت‌آمیزى است. مى‌گوید: «أنَا مِنْ أنْ أسْلُبَ الدُّعاءَ أخْوَفُ مِنْ أنْ أسْلُبَ الإجابَةَ؛ از این‌که دعا از من گرفته شود، بیشتر مى‌ترسم تا این‌ که اجابت از من گرفته شود.» گاهى حال دعا از انسان گرفته مى‌شود. این علامتِ بدى است. اگر دیدیم در وقت دعا، در وقت تضرّع و در وقت توجه و تقرّب، هیچ نشاط و حوصله‌ى دعا نداریم، علامتِ خوبى نیست. البته درستش هم مى‌شود کرد. انسان مى‌تواند با توجّه، با التماس و با خواستن، حال دعا را به طور جدّى از خدا بگیرد.

خطبه نماز جمعه 28/11/1373

25. هرچه می‌خواهد دل تنگت

در روایات دارد وقتى براى حاجاتى دعا مى‌کنید، دعا و خواسته‌ى خود را زیاد ندانید. یعنى هرچه مایل هستید و مى‌خواهید، از خدا طلب کنید. نگویید این زیاد است؛ کمتر بخواهم تا بشود. ما از استکثار دعا منع شده‌ایم. یعنى دعا و مطلوب را در مقابل پروردگار زیاد نشمارید. از خدا خواسته‌هاى بزرگ بخواهید و خداى متعال برآورده مى‌کند. درِ امید به دعا را به روى خودتان نبندید و این راه و وسیله‌اى را که خداى متعال بین خود و بندگانش قرار داده است، بر روى خودتان مسدود نکنید. البته باز در روایات دارد «النّهىُ مِنْ الإسْتِعْجالِ فِى الدّعاءِ»، یعنى در دعا عجله نکنید. اگر چیزى را خواستید و در زمانى که شما خواستید برآورده نشد، نگویید که خداى متعال دعاى مرا مستجاب نکرد، نه. «الأمُورُ مَرْهُونَةٌ بِأوْقاتِها.»

خطبه‌ نماز جمعه 7/12/1371

26. همت بلند دار!

در دعا همت بلند داشته باشید. درخواست‌هاى بزرگ بکنید. سعادت دنیا و آخرت را بخواهید و نگویید این‌ها بزرگ است، این‌ها زیاد است؛ نه. براى خداى متعال این‌ها چیزى نیست. عمده این است که شما به معناى حقیقى کلمه و با همین شرایط طلب کنید. خداى متعال این طلب را اجابت خواهد کرد. گاهى هم انسان نمى‌داند کارى که انجام گرفت، اجابت دعاى او بوده. خود انسان غافل است.

خطبه نماز جمعه 29/7/84

27. نقدترین دستاورد

دعا مخصوص وقت گرفتارى نیست؛ همیشه باید دعا کرد. بعضى خیال مى‌کنند وقتى گرفتارى و مصیبت و بلایى بود، باید دعا کرد؛ نه. آن وقتى هم که انسان در حال عادى زندگى مى‌کند، باید دعا کند و رابطه را با خدا محفوظ نگه دارد. به تعبیر یکى از روایات، صداى خود را براى فرشتگان در ملکوت اعلى آشنا کند. دعا همیشه لازم است. [...] بزرگ‌ترین فایده‌ى دعا، فایده‌ى نقد دعاست که به خود شما دعاکننده مى‌رسد. یعنى ایجاد رابطه با خداى متعال و احساس محبت و شوق به تقرب به پروردگار عالم. این، نقدترین دستاورد دعاست که متعلق به خود شما دعاکننده است؛ بحث استجابت بحث دیگرى است.

خطبه نماز جمعه 29/7/1384

28. اقبال استجابت

لازم نیست دعا همیشه قوانین طبیعى را به هم بزند و برخلاف قوانین طبیعى عمل کند؛ نه. دعا در چارچوب قوانین طبیعى مستجاب مى‌شود و خواسته‌ى شما برآورده مى‌گردد. این قدرت خداست که قوانین را جور مى‌آورد، کنار هم مى‌گذارد و مقصود شما برآورده مى‌شود. [...] اگرچه در مواردى بلاشک دعا قوانین را هم خرق مى‌کند، اما این‌طور نیست که وقتى مى‌گوییم دعا مستجاب مى‌شود، یعنى دعاى شما اگر با قوانین دیگر الهى منافات داشته باشد و عملى هم‌راهش نباشد، و یا حتّى خود دعا از روى توجّه هم نباشد، باز مستجاب مى‌شود؛ نه. در دعا، طلب کردن و خواستن از خداى متعال و حقیقتاً مطالبه کردن لازم است. این دعا مستجاب مى‌شود. اگر عمل و تلاش در راه اهداف بزرگ، هم‌راه این دعا باشد، اقبال استجابت این دعا واقعاً بیشتر است. آن وقتى که دعا استمرار پیدا کند، حتماً اقبال استجابت در این دعا بیشتر است. اگر دیده شد که یک دعا چند بار تکرار گردید و مستجاب نشد، نباید مأیوس شد؛ به‌خصوص در مسائل بزرگ، به‌خصوص در مسائل مربوط به سرنوشت انسان و سرنوشت کشور و سرنوشت ملت‌ها. چون گاهى طبیعت کارهاى بزرگ چنین است که تحقّقش زمان مى‌طلبد.

خطبه‌هاى نماز جمعه‌ى تهران 04/10/1377

29. باز بخواهید و بخواهید

یکى از شرایط استجابت دعا این است که آن را با توجه مطرح کنیم. گاهى لقلقه‌ى زبان، جملاتى چون «خدایا ما را بیامرز»، «خدایا به ما سعه‌ى رزق بده» و «خدایا قرض ما را ادا کن» است. ده سال انسان این‌گونه دعا مى‌کند، اصلاً مستجاب نمى‌شود. باید تضرع کنید و جدى بخواهید. باید از خداى متعال با الحاح بخواهید. باز بخواهید و باز بخواهید. در این صورت البته خداى متعال دعاها را مستجاب خواهد کرد.

خطبه‌هاى نماز جمعه‌ى تهران 28/11/73

30. به ما هم یاد بدهید!

توصیه‌ى من این است که در این سه روزى که شما در مسجد هستید، تمرین مراقبت از خود بکنید؛ حرف که مى‌زنید، غذا که مى‌خورید، معاشرت که مى‌کنید، کتاب که مى‌خوانید، فکر که مى‌کنید، نقشه که براى آینده مى‌کشید، در همه‌ى این چیزها مراقب باشید رضاى الهى و خواست الهى را بر هواى نفستان مقدم بدارید. تسلیم هواى نفس نشوید. تمرین این چیزها در این سه روز مى‌تواند درسى باشد براى خود آن عزیزان و براى ماها که این‌جا نشسته‌ایم و با غبطه نگاه مى‌کنیم به حال جوانان عزیزمان که در حال اعتکاف هستند. با عملِ خودتان به ما هم یاد بدهید.

خطبه‌هاى نماز جمعه‌ى تهران 28/5/1384

31. این شب را به خاطر بسپار

یکى از مهم‌ترین روزهاى سال، روز نیمه‌ى شعبان است که هم مصادف با ولادت ذى‌جود و مسعود حضرت بقیةاللَّه ارواحنافداه شده است و هم شب و روز نیمه‌ى شعبان -با قطع نظر از ولادت این بزرگوار در این شب و روز- از لیالى و ایام متبرّک‌اند. شب نیمه‌ى شعبان، شب بسیار متبرّکى است؛ تالى‌ تلو لیالى قدر و وقت توجّه و تذکّر و توسّل به ذیل عنایات بارى‌تعالى و طلب و درخواست است. اعمال و ادعیه‌اى هم دارد که اگر موفّق شده‌اید و آن‌ها را انجام داده‌اید، إن‌شاءاللَّه مشمول قبول پروردگار باشد. اگر کسانى هم غفلت کردند و توجّه نداشتند، به یاد نگهدارند که همه‌سال، شب نیمه‌ى شعبان را مغتنم بشمارند.

دیدار اقشار مختلف مردم به مناسبت میلاد حضرت مهدى (عج) 25/09/1376

32. منتظر حقیقی

بزرگ‌ترین وظیفه‌ى منتظران امام زمان این است که از لحاظ معنوى و اخلاقى و عملى و پیوندهاى دینى و اعتقادى و عاطفى با مؤمنین و هم‌چنین براى پنجه درافکندن با زورگویان، خود را آماده کنند. کسانى که در دوران دفاع مقدّس، سر از پا نشناخته در صفوف دفاع مقدّس شرکت مى‌کردند، منتظران حقیقى بودند. کسى که وقتى کشور اسلامى مورد تهدید دشمن است، آماده‌ى دفاع از ارزش‌ها و میهن اسلامى و پرچم برافراشته‌ى اسلام است، مى‌تواند ادّعا کند که اگر امام زمان بیاید، پشت سر آن حضرت در میدان‌هاى خطر قدم خواهد گذاشت. اما کسانى که در مقابل خطر، انحراف و چرب و شیرین دنیا خود را مى‌بازند و زانوانشان سست مى‌شود؛ کسانى که براى مطامع شخصى خود حاضر نیستند حرکتى که مطامع آن‌ها را به خطر مى‌اندازد، انجام دهند، این‌ها چطور مى‌توانند منتظر امام زمان به حساب آیند؟ کسى که در انتظار آن مُصلحِ بزرگ است، باید در خود زمینه‌هاى صلاح را آماده سازد و کارى کند که بتواند براى تحقّق صلاح بایستد.

دیدار با مردم به مناسبت نیمه شعبان در مصلای تهران 30/7/81

۳۴. امیدوار باشیم

مردم ما، جوان‌هاى ما، زن و مرد ما با این شب‌ها حقیقتاً قصد پالایش خود را دارند. دل‌ها نرم مى‌شود، چشم‌ها اشک‌بار مى‌شود، روح‌ها لطیف مى‌شود. روزه هم کمک کرده است. ما باید امیدوار باشیم، دعا کنیم و بکوشیم از این شب‌ها براى عروج معنوى خود استفاده کنیم. چون نماز معراج و وسیله‌ى عروج مؤمن است. دعا هم معراج مؤمن است. شب قدر هم معراج مؤمن است. کارى کنیم عروج کنیم و از مزبله‌ی مادى که بسیارى از انسان‌ها در سراسر دنیا اسیر و دچار آن هستند، هرچه مى‌توانیم، خود را دور کنیم. دلبستگى‌ها، بدخلقى‌ها -خلقیات غیر انسانى، ضد ا

نسانى- روحیات تجاوزگرانه، افزون‌خواهانه و فساد و فحشاء و ظلم، مزبله‌هاى روح انسانى است. این شب‌ها باید بتواند ما را هرچه بیشتر از این‌ها دور و جدا کند.

خطبه‌هاى نماز جمعه‌ى تهران ۱۵/۰۸/۱۳۸۳

۳۵. ما عزیزتر نیستیم

من و شما پیش خداى متعال عزیزتر نیستیم از کسانى که قبل از ما بودند و از کسانى که بعد از ما خواهند آمد؛ مگر این‌ که عملمان خوب باشد و تقوایمان بیشتر از آن‌ها باشد. این را توجه داشته باشید. اگر تقواى بیشترى به خرج دادیم، از خودمان بیشتر مراقبت کردیم، بهتر کار کردیم، بهتر به وظایفمان عمل کردیم، به قانون بیشتر احترام گذاشتیم و در جهت این اهداف، بیشتر پیش رفتیم، پیش خداى متعال عزیزتر خواهیم بود، اما بدون آن نه‌خیر. باید تلاشمان را در این جهت متمرکز کنیم. مواظب باشیم در دام‌هایى که دیگران افتادند، ما نیفتیم. هرکس در آن دام‌ها بیفتد، همان بلاها و همان عواقب برایش متصور است؛ فرقى بین ما و آن‌ها نیست.

دیدار با اعضاى هیأت دولت ۱۷/۰۷/۱۳۸۴

۳۶ .ما بیشتر…

علاوه بر این‌ که هر فرد مسلمانى احتیاج دارد به این‌ که در این ماه ذخیره‌ى تقوا و پرهیزگارى و تهذیب و تزکیه را براى خود فراهم کند، ما منسلکین در سلک روحانیت، بیشتر از دیگران به این معنا احتیاج داریم. به قول آن عارف معروف که مى‌گوید: آب که از برکات الهى است، همه‌ى پلیدی‌ها و ناپاکی‌ها را از بین مى‌برد. هر جسمى که با آب تماس مى‌گیرد، پاک مى‌شود، ولى خود آب تحت تأثیر تماس با ناپاک‌ها و ناپاکی‌ها، به تصفیه احتیاج پیدا مى‌کند و خداى متعال در یک گردش طبیعى، آب را به بخار تبدیل مى‌کند؛ به آسمان مى‌برد، از بالا مجدّداً به صورت قطرات باران به زمین برمى‌گرداند، پلیدی‌ها را از آن جدا مى‌کند، آن را تصفیه مى‌کند و باز به صورت ماء طهور در اختیار افراد انسان و سایر موجودات قرار مى‌دهد.

گوینده‌ى این سخن حکمت‌آمیز مى‌گوید: این جان شما، معارف شما، نصایح شما، بلکه خود قلب و روح شما، همان ماء طهورى است که ناپاکی‌ها را از انسان‌ها مى‌زداید، اما خود این ماء طهور به‌تدریج به تصفیه و تزکیه احتیاج پیدا مى‌کند و تزکیه و تصفیه‌ى آن، جز با یک عروج معنوى، جز با یک گردش معنوى به سمت علویات -که آن هم با ذکر و دعا حاصل خواهد شد- ممکن نمى‌شود.

با ذکر، با توجّه، با توسّل، با مناجات، با نافله، با تضرّع در مقابل خداوند، با تفکّر در آیات آفاقى و انفسى، این ماء طهور باز همان طهارت خود را به دست مى‌آورد؛ آماده مى‌شود تا باز هم با پلیدی‌ها مواجه گردد و آن‌ها را از جسم و جان بشر و عالم بزداید. ماه رمضان فرصت این عروج معنوى است.

دیدار با علما و روحانیون در آستانه‌ى ماه مبارک رمضان ۰۳/۱۰/۱۳۷۶

۳۷٫ خسته‌ی روحی

در راه‌هاى طولانى گاهى انسان قوّه هم دارد، زانو و پاها اصلاً خسته نشده، اما آدم از حرکت خسته‌ى روحى مى‌شود. این خستگى روحى انسان را از رسیدن به اهداف باز مى‌دارد. براى این‌ که این خستگى روحى پیش نیاید -که از خستگى جسمى گاهى خطرش هم بیشتر است- استمداد از پروردگار، توکل به خدا و امیدوارى به کمک الهى لازم است؛ این را از دست ندهید و این را داشته باشید.

بیانات در دیدار اعضاى هیأت دولت ۱۷/۰۷/۱۳۸۴

۳۸. فقط صورت‌سازی نباشد

در مراسم مذهبى به روح مراسم توجه کنید. فقط صورت‌سازى نباشد؛ انسان شعرى بخواند، اشکى بگیرد یا بریزد. روح دعا و نماز عبارت است از ارتباط با خدا، آشنا شدن با خدا، بهره بردن از معنویت، پاکیزه کردن و پیراستن روح و پالایش کردن ذهن از وسوسه‌ها. نماز را با توجه و اول وقت بخوانید. تحجر بد است. فکر نکردن در لایه‌هاى زیرین ظواهر، عیب بزرگى است. مواظب باشید به این عیب دچار نشوید.

در دیدار دانشجویان و اساتید دانشگاه‌هاى استان کرمان ۱۹/۲/۱۳۸۴

۳۹. هم‌پای دانایی

توصیه مى‌کنم که به عمق‌ها توجه کنید و آن را بطلبید؛ از ظواهر هم دست نکشید. این خطاست که کسى خیال یا توهم کند که باید
باطن را درست کرد، ظاهر مهم نیست؛ نه‌خیر، همین ظاهر انسان را به وادى‌هاى گوناگونى مى‌کشاند. ظاهر دینى، ظاهر اسلامى، پای‌بندى به تعبد دینى، همین مجالس دعا، همین مجالس توسل به ائمه علیهم‌السّلام لازم است، منتها همه‌ى این‌ها را با دانایى هم‌راه کنید.

دیدار با دانشجویان و اساتید دانشگاه‌هاى استان کرمان ۱۹/۲/۱۳۸۴

۴۰٫ قدر جوانی

مهم‌ترین مظهر قدردانى از جوانى همین است که از این صفا و نورانیت و از این ناآلودگى و پیراستگى طبیعى انسان جوان استفاده کنید و خود را در زمینه‌هاى تزکیه و اخلاق پیش ببرید. این إن‌شاءالله ذخیره‌ى همه‌ى زندگى شما خواهد شد. راهش هم رعایت دو نکته است؛ ذکر و توبه.

ذکر یعنى یاد. یاد در مقابل غفلت است؛ غفلت از خدا، غفلت از وظیفه و مسئولیت، غفلت از هنگام حساس مواجهه با مأموران الهى در عالم ملکوت، عالم بعد از عبور از جسمانیت، و محاسبه‌ى بزرگ انسان در مقابل خدا در قیامت. این یادها تعیین‌کننده است. [...]

نکته‌ى دیگر توبه است. ممکن است کسى بگوید ما که جوانیم و هنوز عمرى از ما نگذشته که مثل شما گناه زیادى کرده باشیم و محتاج توبه باشیم. نه، این درست نیست؛ توبه وظیفه‌ى همیشگى انسان است. پاک‌ترین انسان‌ها هم باید توبه کنند.

دیدار با دانشجویان دانشگاه شهید بهشتى ۲۲/۲/۱۳۸۲